W ciągu dwóch lat w miejscu pochodzącego z lat 50. ub. wieku starego sosnowieckiego egzotarium powstanie nowe Centrum Edukacji Ekologicznej Egzotarium. Miasto podpisało umowę z wykonawcą.

W ciągu dwóch lat w miejscu pochodzącego z lat 50. ub. wieku starego sosnowieckiego Egzotarium powstanie nowe Centrum Edukacji Ekologicznej Egzotarium. W założeniu nowy obiekt ma zachować dziedzictwo historyczne oraz kolekcje prezentowane dotychczas w tym  miejscu, jednocześnie rozszerzając zakres swojej działalności.

– Za dwa lata będziemy mogli podziwiać kolekcję ryb dorzecza Przemszy, a otoczenie budynku będą stanowić rodzime siedliska roślinne: biotop grądowy, zbiorowisko szuwarowe i murawa kserotermiczna. Egzotarium to element większego kompleksu – mówi Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca. – To park bioróżnorodności, który jest tuż obok, także Stawiki oraz Park Tysiąclecia, gdzie również trwa inwestycja. Liczę, że mieszkaniec miasta i regionu przyjedzie do Egzotarium, ale też do sąsiednich parków, aby wypocząć i dobrze się bawić – dodaje.

Podpisanie umowy z wykonawcą budowy Centrum Edukacji Ekologicznej - fot. UM Sosnowiec
Podpisanie umowy z wykonawcą budowy Centrum Edukacji Ekologicznej – fot. UM Sosnowiec

Nowe Egzotarium będzie Centrum Edukacji Ekologicznej

Centrum Edukacji Ekologicznej nie będzie już przypominało dawnego Egzotarium. Obiekt zmieni się nie do poznania. W budynku powstaną dwie nowoczesne klasy lekcyjne, wyposażone w komputery, mikroskopy, systemy multimedialne itp., gdzie m.in. uczniowie okolicznych szkół będą mogli odbywać lekcje przyrody, biologii, geografii.

– Będziemy tam prowadzić warsztaty, wykłady, wystawy, a wszystko to przy pięknym widoku na tropikalne rośliny i zwierzęta w palmiarni. Powstanie również mini kino, w którym każdy odwiedzający będzie mógł obejrzeć film edukacyjny, dotyczący rodzimej przyrody. Korytarze i hole CEE stanowić będą przestrzeń ekspozycyjną dla wystaw stałych i czasowych. W budynku znajdzie swoje miejsce również kawiarnia – opowiada prezydent Arkadiusz Chęciński.

Nowe Egzotarium, czyli Centrum Edukacji Ekologicznej - fot. UM Sosnowiec
Nowe Egzotarium, czyli Centrum Edukacji Ekologicznej – fot. UM Sosnowiec

Ścieżkę edukacyjną w budynku zwiedzający będzie zaczynał od poziomu -1. W tej części CEE znajdą się olbrzymie akwaria z rodzimymi gatunkami ryb, a także z rybami z całego świata m.in. duch amazoński, pielęgnica szmaragdowa, arowana srebrna, płaszczki słodkowodne, wisłonos amerykański.

Następnie ścieżka edukacyjna będzie prowadziła zwiedzającego do Palmiarni na poziom parteru. Palmiarnia nie będzie jak dotychczas jedynie ogrodem botanicznym. Na tym poziomie głównymi eksponatami będą rośliny, ale wśród roślin projektantom udało się znaleźć  miejsce także dla zwierząt m.in. legwan zielony, żółw żabuti, bazyliszek płatkogłowy, legwan czarny, boa dusiciel, pyton rombowy, pyton siatkowany, boa tęczowy brazylijski, anolis kubański, kajman okularowy, badylarka pospolita, tukan wielki.

Nowe Egzotarium, czyli Centrum Edukacji Ekologicznej - fot. UM Sosnowiec
Nowe Egzotarium, czyli Centrum Edukacji Ekologicznej – fot. UM Sosnowiec

– Sama palmiarnia podzielona będzie na trzy strefy: strefę klimatu śródziemnomorskiego, strefę pustynną i tropikalną, w każdej panować będą inne warunki. Sterowanie klimatem odbywać się będzie poprzez zapewnienie prawidłowej temperatury, wilgotności i światła, tak aby warunki zbliżone były jak najbardziej do tych panujących w naturze. Podróż po Egzotarium kończyć się będzie na szczycie rampy, która kieruje zwiedzających na poziom +1. W tym miejscu znajdują się sale lekcyjne, przestrzeń wystawiennicza wystaw stałych czasowych, kino edukacyjne, a także w kawiarnia, w której zwiedzający będą mogli odpocząć po długim zwiedzaniu – mówi Jeremiasz Świerzawski, zastępca prezydenta odpowiedzialny za inwestycję.

Otoczenie także będzie pełnić role edukacyjną, wzdłuż szklanej elewacji palmiarni zostanie wybudowany długi zbiornik wodny, gdzie zostanie utworzone  rodzime zbiorowisko szuwarowe. To siedlisko porasta brzegi cieków i zbiorników wodnych – szuwar jest odzwierciedleniem biotopu znajdującego się pierwotnie nad brzegiem rzeki Przemszy. Wraz z rozwojem antropopresji i rozwojem turystyki, coraz więcej bagien i terenów jest osuszanych, a co za tym idzie, tego typu siedliska są niszczone – w tym miejscu zwiedzający będą mieli okazję zobaczyć rośliny, które są zagrożone wyginięciem.

Nowe Egzotarium, czyli Centrum Edukacji Ekologicznej - fot. UM Sosnowiec
Nowe Egzotarium, czyli Centrum Edukacji Ekologicznej – fot. UM Sosnowiec

Nowym elementem Egzotarium będzie korzystanie z odnawawialnych źródeł energii. W ramach inwestycji zostaną wykonane panele fotowoltaiczne, które pozwolą na przetwarzanie światła słonecznego na energię elektryczną. Ponadto wody deszczowe pochodzące z połaci dachowej będą wykorzystywane do polewania terenów zielonych.

Nowe Egzotarium w Sosnowcu – fot. mat. pras.

Problemy z przetargiem

Przypomnijmy. Pierwsze postępowanie przetargowe zostało ogłoszone we wrześniu 2019 roku. Niestety, zaproponowane przez potencjalnych wykonawców ceny zaczynały się od 80 mln zł i znacznie przekraczały przewidywany na ten cel budżet. Przed ogłoszeniem kolejnego postępowania zostały nieco zmienione i obniżone zapisy specyfikacji związane ze stawianymi wykonawcom wymaganiami dotyczącymi robót budowlanych wykonywanych w ostatnich pięciu latach, a także doświadczenia kierownika budowy.

Nowe Egzotarium, czyli Centrum Edukacji Ekologicznej - fot. UM Sosnowiec
Nowe Egzotarium, czyli Centrum Edukacji Ekologicznej – fot. UM Sosnowiec

W powtórzonym przetargu wypłynęło pięć ofert, opiewających od 64 mln zł, do 84 mln zł. Ostatecznie została wybrana oferta (63 967 412,71 zł) Mostostalu Zabrze – Gliwickie Przedsiębiorstwo Budownictwa (lider konsorcjum) oraz Maximus ZBH (partner konsorcjum).

Sosnowiec otrzymał dofinansowanie na kwotę 15,3 mln złotych w ramach programu Regionalnego Programu Operacyjnego woj. śląskiego na lata 2014 – 2020. Projekt składa się z dwóch części. Pierwsza to utworzenie Centrum Edukacji Ekologicznej Egzotarium, a druga to rewitalizacji terenów zielonych w tzw. Parku Tysiąclecia.

Prace powinny zakończyć się po 2 latach od podpisania umowy.