Główną zmianą w nowym dowodzie osobistym jest obowiązek wdrożenia drugiej cechy biometrycznej. Są nią dwa odciski palców właściciela.

Zmiana dotyczy e-dowodów, które są wielofunkcyjnym dokumentem posiadającym warstwę elektroniczną. Zgodnie z rozporządzeniem zostanie uzupełniona o odciski dwóch palców. Dotychczasowe funkcje dowodu osobistego pozostaną, jednak zwiększy się bezpieczeństwo używania takiego dokumentu.

Rozporządzenie powstało w związku z poprawą zabezpieczeń dowodów osobistych obywateli Unii i dokumentów pobytowych wydawanych obywatelom Unii i członkom ich rodzin, korzystającym z prawa do swobodnego przemieszczania się.

Szczegóły nowego e-dowodu

Od marca 2019 r. obywatele otrzymują dowód osobisty z warstwą elektroniczną z pierwszą cechą biometryczną, czyli wizerunkiem twarzy. Ten dokument pozwala na bezpieczną identyfikację i uwierzytelnienie w e-usługach administracji publicznej oraz podpisywanie dokumentów podpisem osobistym.

Nowy wzór dokumentu wynikający z rozporządzenia 2019/1157 będzie zawierać oprócz wizerunku twarzy także dwa odciski palców posiadacza dokumentu w formatach cyfrowych, które zostaną zamieszczone w warstwie elektronicznej. Do wymogów wynikających z rozporządzenia zostanie dostosowana również warstwa graficzna dowodu, gdzie zamieszczany będzie skan podpisu posiadacza dowodu. Dotychczasowe funkcje dowodu nie zmienią się, zwiększy się natomiast bezpieczeństwo posługiwania się takim dokumentem.

Wdrożenie drugiej cechy biometrycznej wymagać będzie większego zaangażowania obywateli w proces otrzymania dokumentu. Wiąże się to z koniecznością stawienia się w urzędzie w celu pobrania odcisków palców oraz wzoru podpisu odręcznego podczas składania wniosku o dowód osobisty, a także weryfikacji odcisków przy odbiorze dokumentu.

Korzyści dodatkowego zabezpieczenia

  • Wdrożenie nowych zabezpieczeń, w szczególności drugiej cechy biometrycznej, zmniejszy ryzyko fałszowania dokumentów oraz ryzyko przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów,
  • Ujednolicenie poziomu zabezpieczeń dowodów osobistych wydawanych przez państwa członkowskie, dzięki czemu zostaną zniwelowane różnice, które przysparzają obywatelom trudności, gdy chcą oni korzystać z przysługującego im prawa do swobodnego przemieszczania się,
  • Możliwość mocnego potwierdzania tożsamości ze względu na zawartość drugiej cechy biometrycznej (odciski palców),
  • Możliwość użycia dowodu osobistego nowego wzoru do potwierdzenia tożsamości na bramkach ABC Straży Granicznej (jako dokumentu podróży na przejściu granicznym),
  • Osoby, które nie mają możliwości stawić się w urzędzie, będą mogły złożyć wniosek, odebrać e-dowód i aktywować warstwę elektroniczną w miejscu pobytu, dzięki mobilnej stacji urzędnika.

Bez odcisków palców

W sytuacji, gdzie pobranie odcisków palców jest niemożliwe, zostanie wydany dowód o terminie ważności 12 miesięcy. Dowód taki różni się jedynie terminem ważności i brakiem w warstwie elektronicznej odcisków palców, zaś wszystkie funkcje dowodu osobistego są zachowane. Drugiej cechy biometrycznej nie będzie także w dowodach osobistych u dzieci poniżej 12. roku życia oraz u osób, od których pobranie takich odcisków jest fizycznie niemożliwe.

Po złożeniu wniosku nastąpi personalizacja dowodu osobistego, a w kolejnym kroku dowód zostanie przekazany do urzędu gminy, a obywatel zostanie powiadomiony o możliwości jego odbioru. Obywatel ponownie stawi się w urzędzie, aby potwierdzić poprawność umieszczonych danych, w tym także odcisków palców. Po odbiorze dokumentu będzie można aktywować warstwę elektroniczną dowodu.

Droga do uzyskania nowego e-dowodu jest nieskomplikowana, w przypadku gdy możemy osobiście stawić się w urzędzie. Problem pojawia się, gdy nie mamy takiej możliwości np. z powodu niepełnosprawności. W tym celu zostanie wdrożone nowe rozwiązanie, czyli mobilna stacja urzędnika.

Proces wnioskowania, wydania dowodu osobistego oraz aktywacji warstwy elektronicznej będzie przebiegał tak jak w przypadku ubiegania się o dowód w urzędzie, z tą różnicą, że to przedstawiciel urzędu uda się w miejsce pobytu obywatela i u niego dokona wszystkich formalności. Proces jest w pełni bezpieczny i przede wszystkim umożliwi uzyskanie dowodu osobistego i korzystanie z jego wszystkich funkcjonalności osobom, które nie mają możliwości osobistego stawiennictwa w urzędzie.

Projekt znajduje się obecnie w fazie realizacji. 5 października ogłoszony został w Dzienniku Ustaw (poz. 1817) komunikat Ministra Cyfryzacji z dnia 30 września 2021 r. w sprawie określenia terminu wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających wydawanie dowodu osobistego zawierającego odciski palców.

Planowana data wdrożenia rozwiązań wskazanych w komunikacie i tym samym rozpoczęcia procesu wymiany na nowy wzór e-dowodu została określona na 7 listopada 2021 r.