W sobotę, 12 marca, w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy. Wdrożone przepisy regulują m.in. kwestie związane z legalnością pobytu w Polsce.
Sejm uchwalił ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy 9 marca. Senat przyjął 60 poprawek do ustawy, a kilkanaście z nich przyjął w sobotę, 12 marca, Sejm. Tego samego dnia ustawę podpisał prezydent Andrzej Duda, a następnie została opublikowana w Dzienniku Ustaw.
Nowe przepisy weszły w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw i obowiązują, co do zasady, z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r.
Jakie rozwiązania prawne znajdują się w specustawie?
Ustawa gwarantuje legalność pobytu obywatelom Ukrainy, a także ich małżonkom niemającym obywatelstwa ukraińskiego, którzy wyjechali z Ukrainy do Polski po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji. Pobyt uchodźców w Polsce będzie uznawany za legalny przez okres 18 miesięcy.
Co z nienarodzonymi dziećmi?
Legalny będzie także pobyt dzieci urodzonych już w Polsce przez obywatelki Ukrainy, które pojawiły się u nas w kraju po wybuchu wojny. Zgodnie z ustawą po upływie 9 miesięcy uchodźcy, których pobyt uznano za legalny, mogą ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy na okres 3 lat.
Pomoc finansowa i nadanie numeru PESEL
Na mocy wchodzącej w życie ustawy uchodźcy z Ukrainy mogą otrzymać numer PESEL i założyć Profil Zaufany. Obywatele Ukrainy mogą także podjąć w Polsce pracę i uzyskać dostęp do opieki zdrowotnej oraz świadczeń socjalnych. Uczniowie i studenci mogą kontynuować naukę w polskich szkołach. Uchodźcom z Ukrainy przysługiwać będzie także pomoc finansowa, jednorazowa, w wysokości 300 zł na osobę.
Rezerwa celowa w budżecie
Specustawa przewiduje również utworzenie rezerwy celowej w budżecie, a w Banku Gospodarstwa Krajowego powstanie specjalny Fundusz Pomocy.
Ponadto nowe przepisy zaostrzają kary za przestępstwa związane z handlem ludźmi i sutenerstwem popełnione w czasie wojny na Ukrainie. Rząd raz na 12 miesięcy będzie miał za zadanie zdawać sprawozdanie Sejmowi i Senatowi z wykonania tejże ustawy.