Smog nie jest nowym problemem. Jednak tej zimy mówi się o nim zdecydowanie więcej niż do tej pory. To duży sukces aktywistów m.in. z Zagłębiowskiego Alarmu Smogowego, którzy zrobili w ostatnim czasie więcej niż politycy przez lata. Ale czym właściwie jest smog?
A jak alarm smogowy. Przyjęte nad Wisłą normy są mniej wymagające niż u naszych południowych sąsiadów albo w zachodniej Europie, dlatego alarm smogowy ogłasza się w Polsce zdecydowanie rzadziej niż za granicą. Poziom alarmowania dla pyłu zawieszonego PM 10 we Francji wynosi 80 ug/m3 (80 mikrogramów). W Polsce to 300 ug/m3.
B jak benzo(a)piren. To rakotwórczy węglowodór wielopierścieniowy. Wyjątkowo niebezpieczny dla zdrowia. Powstaje w 90% w procesie spalania węgla i drewna w domowych piecach. Tylko śladowe ilości pochodzą z przemysły, elektrowni czy transportu. Jego stężenie w sezonie grzewczym przekracza dopuszczalne normy w regionie Zagłebia Dąbrowskiego nawet kilkunastokrotnie.
C jak choroby, których przyczyną jest zanieczyszczenie powietrza. Kaszel, katar i zapalenie spojówek. Większe ryzyko astmy, nadciśnienia tętniczego, zaburzeń rytmu serca, choroby Alzheimera i szybkiego starzenia się układu nerwowego, a nawet udaru. Nowotwór płuc, zatok, jamy ustnej, gardła, krtani i przełyku.
D jak dopłaty. Każde z Zagłębiowskich miast oferuje system dopłat do likwidacji nie ekologicznych źródeł ogrzewania. Obecnie miasta Sosnowiec i Dąbrowa Górnicza deklarują znaczne zwiększenie wysokości dopłaty i łącznej kwoty na nie przeznaczanej z budżetu miasta w celu przyspieszenie eliminacji smogu. Skontaktuję się z Urzędem Miasta i wymień swoje ogrzewanie na ekologiczne!
E jak edukacja ekologiczna. Działanie będące jednym z elementów koniecznych dla ograniczania smogu w regionie. Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców regionu skróci czas oczekiwania na czyste powietrze. Działacze Zagłębiowskiego Alarmu Smogowego prowadzą w tym sezonie grzewczym kampanie społeczną #ZaglebieBezSmogu, prowadząc działania edukacyjne zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci.
F jak Francja. Ze smogiem walczy od lat. Do jej przykładu chętnie odwołują się polscy aktywiści. I przypominają, że w Paryżu podczas dni z wysokim stężeniem szkodliwych substancji w powietrzu ogranicza się ruch samochodowy. Stosując francuskie normy, w 2016 roku alarm smogowy ogłoszono by w Regionie Zagłębia Dąbrowskiego prawie 30 razy.
H jak hospitalizacja. O 20 procent mogłaby się zmniejszyć liczba pacjentów przyjmowanych do szpitali z chorobami, których przyczyną jest zanieczyszczenie powietrza. Gdyby Polska prowadziła skuteczną walkę ze smogiem.
I jak informacja. Gdzie można znaleźć informacje o jakości powietrza w Zagłębiu Dąbrowskim? Na stronie www Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach. Służą do tego również aplikacje na urządzenia mobilne: Jakość powietrza w Polsce (Główny Inspektorat Ochrony Środowiska), Zanieczyszczenie powietrza, Kanarek i Smok Smog. Mieszkańcy Będzina i Czeladzi powinni korzystać w powyższych narzędziach ze wskazań stacji pomiarowych z Sosnowca lub Dąbrowy Górniczej, jako reprezentatywnych dla ich lokalizacji.
J jak jakość powietrza w regionie. Polska ma najgorszą jakość powietrza w Unii Europejskiej. Często w rankingach miast o najgorszej jakości powietrza w Uni Europejskiej pojawiają się również Zagłębiowskie miasta. Jakości powietrza niestety nie mierzy się w Będzinie i Czeladzi. W naszym regionie występują znaczne przekroczenia stężeń szkodliwego pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz rakotwórczego Benzo(a)pirenu, niestety jesteśmy w czołówce polskich rankingów w tym zakresie.
K jak krótsze życie. Wg. Światowej Organizacji Zdrowia zanieczyszczenie powietrza w Polsce powoduje 45.000 przedwczesnych zgonów. Mieszkańcy województwa śląskiego żyją prawie 3 lata krócej z powodu złej jakości powietrza.
L jak likwidacja nie ekologicznych źródeł ogrzewania. Aby w regionie móc oddychać czystym powietrzem, trzeba zlikwidować stare wysokoemisyjne kotły na paliwa stałe, tzw. „kopciuchy”. Do likwidacji w 4 głównych miastach regionu (Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Będzin i Czeladź) mamy wg szacunków ponad 35.000 kotłów „kopciuchów”. Urządzenia te należy zastąpić ciepłem sieciowym, ogrzewaniem gazowym lub kotłami na paliwa stałe co najmniej klasy 5 bez rusztu awaryjnego.
M jak maseczki antysmogowe. Należy je nosić wychodząc na zewnątrz w dni o podwyższonych stężeniach pyłu zawieszonego, koniecznie te posiadające filtr HEPA, czyli chroniące przed najdrobniejszym pyłem PM2,5. Maseczka wyposażona dodatkowo w filtr węglowy chroni nas przed zanieczyszczeniami chemicznymi.
N jak niska emisja. Główne źródło zanieczyszczeń powietrza w regionie. Kominy, domowe piece, kotły, kominki i samochody. Do 40 metrów wysokości. Średniorocznie niska emisja odpowiada za ponad 55% zanieczyszczeń w powietrzu, w sezonie grzewczym może nawet odpowiadać za 80-90% zanieczyszczeń.
O jak ogrzewanie. Głównym źródłem zanieczyszczeń powietrza jest spalanie paliw stałych w starych i wysokoemisyjnych piecach i kotłach w naszych gospodarstwach domowych. Według danych Polskiego Alarmu Smogowego aż 70 procent domów w Polsce wykorzystuje do ogrzewania piece niespełniające niskoemisyjnych standardów. Palone są w nich często odpady węglowe (muł i miał), a często i śmieci. Dlatego konieczne są programy dopłat do likwidacji nie ekologicznego ogrzewania.
P jak pyły zawieszone. Pył PM10 to cząstki o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów, które mogą docierać do górnych dróg oddechowych i płuc. PM2,5 jest jeszcze bardziej niebezpieczny. To drobne cząsteczki o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra. Mogą więc z łatwością przenikać przez pęcherzyki płucne do krwi i przedostawać się do komórek ludzkiego ciała.
R jak ryzyko dla kobiet w ciąży. Badania potwierdzają, że u kobiet w ciąży oddychających zanieczyszczonym powietrzem, występuje większe ryzyko obumarcia płodu lub przedwczesnego porodu. Smog jest przyczyną mniejszej wagi urodzeniowej, pojemności płuc i wzrostu, a nawet ilorazu inteligencji.
S jak smog. Nienaturalne zjawisko atmosferyczne polegające na współwystępowaniu zanieczyszczeń powietrza spowodowanych działalnością człowieka oraz niekorzystnych naturalnych zjawisk atmosferycznych: znacznej wilgotności powietrza i braku wiatru. Smog składa się głównie ze szkodliwego dla zdrowia pyłu zawieszonego (PM10 i PM2,5) zawierającego również rakotwórczy benzo(a)piren, metale ciężkie, dioksyny i inne szkodliwe związki chemiczne.
T jak transport. Zachęcamy do korzystania z transportu publicznego. W polskich miastach przypada najwięcej samochodów na 1000 mieszkańców w UE. KZKGOP i Koleje Śląskie w dni z wysokim stężeniem pyłów PM10 i PM2,5 decydują się już na zwolnienie pasażerów komunikacji publicznej z opłat, aby zmniejszyć ilość osób korzystających w dniach smogowych z własnych samochodów.
U jak Uchwała Antysmogowa. Uchwała w sprawie smogu ma objąć obszar całego województwa śląskiego. Od 1 września 2017 roku ma obowiązywać zakaz używania węgla brunatnego, mułów i flotokoncentratów oraz wilgotnego drewna. Pożądanym sposobem ogrzewania budynków w województwie śląskim będzie ciepło systemowe oraz ogrzewanie gazowe. Możliwe będzie także ogrzewanie paliwami stałymi jak węgiel, drewno, ale wyłącznie przy zastosowaniu nowoczesnych kotłów co najmniej klasy 5.
W jak wykroczenie. Co grozi osobie palącej śmieci i odpady zielone, które powinny trafić do koszy a potem do sortowni odpadów? To wykroczenie. Są więc trzy możliwości: pouczenie, mandat i sprawa w sądzie. Za każdym razem decyduje funkcjonariusz straży miejskiej, który dokonuje kontroli. Zawsze zgłaszajmy do straży miejskiej podejrzenie popełnienia wykroczenia – nielegalne spalanie odpadów, jeśli widzimy podejrzany dym wydobywający się z komina.
Z jak Zagłębiowski Alarm Smogowy. Część Polskiego Alarmu Smogowego. To grupa osób, które chcą uświadomić mieszkańcom regionu Zagłębia Dąbrowskiego, że coś dosłownie wisi w powietrzu. Aktywiści współpracują z władzami miast i strażą miejską. Organizują otwarte spotkania dla mieszkańców, happeningi ekologiczne, lekcje dla dzieci oraz konferencje o jakości powietrza w regionie. Najłatwiej znaleźć ich na Facebooku.
PRZECZYTAJ Śmierć wisi w powietrzu. Co nasze samorządy robią w kwestii polityki antysmogowej poza apelami? i Smog zbiera żniwo. W szpitalach zrobiło się tłoczno
Ładowanie ...
