Każdego dnia pomagają bezrobotnym, udzielają pomocy przedsiębiorcom w ramach tzw. tarczy antykryzysowej oraz wspierają i szkolą osoby w trudnej sytuacji życiowej. O wsparciu w czasach pandemii i wyzwaniach z tym związanymi rozmawiamy z Agnieszką Bondaruk – zastępcą dyrektora ds. rynku pracy w Powiatowym Urzędzie Pracy w Sosnowcu.
Niedawno objęła Pani swoje stanowiska w Powiatowym Urzędzie Pracy w Sosnowcu. Proszę powiedzieć kilka słów o sobie, o swoim doświadczeniu zawodowym.
Agnieszka Bondaruk: Od ponad 15 lat jestem związana z Powiatowym Urzędem Pracy w Sosnowcu. Przed objęciem stanowiska zastępcy dyrektora przez 6 lat byłam kierownikiem Działu Obsługi Programów – koordynowałam projekty unijne, wraz z zespołem specjalistów pozyskiwaliśmy środki finansowe na aktywizację zawodową osób bezrobotnych oraz dbaliśmy o prawidłową realizację projektów. Wcześniej przez 9 lat zajmowałam się problematyką rozwoju zawodowego osób bezrobotnych – byłam kierownikiem Działu Poradnictwa Zawodowego i Szkoleń (7 lat) oraz doradcą zawodowym (2 lata). Pracę w Urzędzie zaczęłam w od stanowiska doradcy zawodowego, zgodnie z posiadanym przeze mnie wykształceniem.
Jak wygląda obecnie sytuacja związana z bezrobociem w Sosnowcu?
Agnieszka Bondaruk: Poziom bezrobocia w naszym mieście powoli wraca do poziomu sprzed pandemii, choć jeszcze nie dogoniliśmy rekordowo niskiego bezrobocia z końca 2019 roku. Obecnie w naszym Urzędzie zarejestrowanych jest ponad 4700 osób bezrobotnych – tyle samo, ile w styczniu 2019 roku, kiedy stopa bezrobocia wynosiła 6,4%. Najniższe rejestrowane w Sosnowcu bezrobocie mieliśmy w grudniu 2019, czyli bezpośrednio przed wybuchem pandemii. Wówczas stopa bezrobocia wynosiła 5,1%, a w rejestrze pozostawało ponad 3700 osób bezrobotnych. To o 1000 osób mniej niż teraz.
Charakterystyczne dla zjawiska bezrobocia – nie tylko sosnowieckiego – jest jego długotrwałość. Przeszło połowa zarejestrowanych w Sosnowcu to osoby długotrwale bezrobotne, tj. bez pracy przez ponad 1,5 roku w okresie ostatnich 2 lat. Ponad 60% z nich nie pracowała od ponad 2 lat. W grupie długotrwale bezrobotnych przeważają osoby słabo wykształcone, bez kwalifikacji zawodowych. Jest to jednocześnie najtrudniejsza grupa do aktywizacji zawodowej, głównie ze względu na niską motywację do zmian. Nie bez znaczenia jest tutaj korzystanie ze świadczeń pomocy społecznej i ich odwrotny wpływ na podejmowanie działań prozawodowych czy ciążące na części bezrobotnych zadłużenie alimentacyjne. Oczywiście jestem daleka od generalizowania – wśród długotrwale bezrobotnych są też osoby, które przy wsparciu doradców zawodowych i innych naszych specjalistów, biorą udział w różnych projektach aktywizacyjnych: zmieniają kwalifikacje, podejmują staże, a na końcu pracę.
Osoby, które w trakcie ostatnich kilku miesięcy utraciły pracę i jednocześnie posiadają kwalifikacje czy umiejętności pożądane przez pracodawców, zwykle szybko znajdują nowe zatrudnienie. Część z nich decyduje się na niezależność i otwarcie własnej firmy, wspierając się środkami finansowymi z naszego Urzędu Pracy. Przed wybuchem pandemii w 2019 roku udzieliliśmy ponad 240 dotacji. W ubiegłym o 59% mniej. Ale już w tym roku zainteresowanie dotacjami, mimo trwającej pandemii, wzrosło i na taki krok zdecydowało się dotychczas 180 osób.
Jak sytuacja z koronawirusem wpłynęła na bezrobocie w naszym mieście? Ile osób zarejestrowało się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Sosnowcu od początku pandemii?
Agnieszka Bondaruk: Sytuacja związana z pojawieniem się koronawirusa oczywiście negatywnie odbiła się na lokalnym rynku pracy. Jednak nie tak drastycznie, jak przewidywano na początku. Jak już wspomniałam, od momentu wybuchu epidemii do chwili obecnej mamy o ok. 1000 osób bezrobotnych więcej w naszym rejestrze. Analizując sytuację miesiąc do miesiąca, największe skoki liczby bezrobotnych mieliśmy na początku pojawienia się koronawirusa, tj. od kwietnia do czerwca 2020 r. Wówczas na przestrzeni zaledwie 3 miesięcy mieliśmy wzrost zarejestrowanych odpowiednio o ponad 290, 250 i 130 osób. Późnej również notowaliśmy wzrost liczby osób bezrobotnych, ale już na poziomie kilkudziesięciu lub kilkunastu osób miesięcznie. Zahamowanie nastąpiło w maju bieżącego roku i od tamtej pory liczba osób bezrobotnych maleje z miesiąca na miesiąc. Dodatkowo wzrasta liczba wolnych miejsc pracy i ofert pracy zgłaszanych do naszego Urzędu, zarówno tych z wolnego rynku, jak i dofinansowanych przez Urząd.
Jakie branże ucierpiały najbardziej przez pandemię?
Agnieszka Bondaruk: Analizując rynek sosnowiecki, największa skala negatywnych skutków pandemii widoczna jest w branżach, które nie mogły pracować przez lockdown. Biorąc pod uwagę ilość wniosków przedsiębiorców składanych do nas w ramach Tarczy Antykryzysowej, gastronomia należy do liderów, szczególnie restauracje, bary, puby i inne stacjonarne punkty gastronomiczne. Zaraz za nią branża beauty – fryzjerzy, salony kosmetyczne i medycyny estetycznej. Kolejna branża, to szeroko rozumiana edukacja pozaszkolna, czyli m.in. ośrodki kształcenia zawodowego, szkoły językowe, firmy szkoleniowe, które musiały szybko przejść na tryb usług on-line, żeby utrzymać się na rynku. Równie mocno ucierpiały sklepy i butiki specjalizujące się w sprzedaży detalicznej ubrań, w tym bielizny i dodatków odzieżowych.
Na jakie wsparcie mogą liczyć osoby bezrobotne oraz przedsiębiorcy i jak się o nie ubiegać?
Agnieszka Bondaruk: Przez cały rok, pomimo obostrzeń, staraliśmy się udzielać osobom bezrobotnym różnorodnego wsparcia, w zależności od ich potrzeb. Do chwili obecnej finansujemy staże, indywidualnie dobrane szkolenia zawodowe, studia podyplomowe, udzielamy dotacji na uruchomienie firmy, dofinansowujemy tworzenie nowych miejsc pracy. Oczywiście nasi pośrednicy pracy i doradcy zawodowi pozostają do dyspozycji osób zarejestrowanych i przedsiębiorców. Wystarczy kontakt telefoniczny, aby umówić się na spotkanie czy konsultację. Wiele działań wdrażamy przy wsparciu środków unijnych. Aktualnie realizujemy 6 różnych projektów unijnych, w tym jeden skierowany do osób młodych, które utraciły pracę w wyniku pandemii. Rozpoczynamy również realizację kolejnego projektu, tym razem na działania pilotażowe, wybiegające poza ramy ustawowe. Będziemy testować granty na uruchomienie firmy, będące połączeniem dotacji i wsparcia finansowego na pierwsze miesiące po otwarciu działalnosci. Niebawem ruszymy z kampanią informacyjną. Zachęcam do odwiedzania naszej strony internetowej www.sosnowiec.praca.gov.pl, na której, oprócz danych kontaktowych do pracowników, opisujemy poszczególne formy wsparcia, zamieszczamy bieżące informacje o naszych projektach, naborach i sposobach składania wniosków.
Ponadto, od połowy listopada uruchamiamy dodatkowy stacjonarny punkt informacyjny dla osób bezrobotnych i przedsiębiorców w holu przy wejściu do Urzędu. Nasi doradcy klienta będą udzielać podstawowych informacji nt. naszych usług i wsparcia finansowego na aktywizację zawodową oraz odpowiadać na najczęściej pojawiające się pytania. Dzięki temu nasi klienci, bez konieczności szukania informacji i wchodzenia do konkretnego pokoju, będą mogli szybko otrzymać odpowiedź.
Jak obecnie funkcjonuje PUP?
Agnieszka Bondaruk: Od dłuższego czasu większość działań realizowaliśmy bezpośrednio w Urzędzie, tj. rejestracja, przyjmowanie wniosków, wydawanie skierowań, podpisywanie umów. Również spotkania z doradcami zawodowymi prowadzone były bezpośrednio w Urzędzie. Obecnie wszystkie nasze usługi prowadzimy stacjonarnie, po umówieniu się na wizytę z konkretnym pracownikiem. Oczywiście na terenie Urzędu obowiązuje reżim sanitarny – dezynfekcja rąk, maseczki, zachowanie odpowiedniego dystansu. Chcemy jak najdłużej pozostać otwarci dla naszych klientów, stad mój apel o przestrzeganie tych wymogów, bo z tym bywa różnie. Nie zrezygnowaliśmy z obsługi zdalnej, ale dotyczy to głównie działań doraźnych. Usprawniliśmy natomiast sposób umawiania się do rejestracji.
Osoby chcące zarejestrować się, jako bezrobotne lub poszukujące pracy, mogą same zarezerwować termin i godzinę wizyty w Urzędzie. Wystarczy wejść na naszą stronę internetową, kliknąć w baner z napisem „Ustal termin” i wybrać datę oraz godzinę. Następnie, na podany przez nas adres e-mail, przyjdzie link potwierdzający rezerwację. Osoby mające trudności z dostępem do Internetu lub nieposługujące się komputerem, mogą umówić termin rejestracji telefonicznie lub osobiście u pracownika informacji. Dzięki temu ograniczyliśmy kolejki i niepotrzebne gromadzenie się osób w tym samym czasie. Oczywiście wciąż zachęcamy do założenia profilu zaufanego i dokonywanie rejestracji elektronicznie z domu, konsultacje telefoniczne oraz przeglądanie ofert pracy i stażu na naszej stronie, a dopiero gdy sytuacja tego wymaga – wizytę osobistą w Urzędzie.
Jaki wpływ, Pani zdaniem, będzie miał dalszy rozwój koronawirusa na rynek pracy?
Agnieszka Bondaruk: Pomimo trudnego okresu, z jakim przyszło się nam zmierzyć przez ostatnie 2 lata, wciąż mamy do czynienia z rynkiem pracownika. Wzrost poziomu bezrobocia w okresie pandemii nie przełożył się bezpośrednio na zmianę struktury grupy osób bezrobotnych pod względem wzrostu liczby bezrobotnych specjalistów. Zdecydowana większość pracodawców zgłaszających do nas oferty, szuka pracowników o kwalifikacjach, których brakuje na rynku. Nasze działania polegające na finansowaniu specjalistycznych szkoleń dla osób bezrobotnych nie są w stanie tej luki zniwelować z wielu przyczyn, o których wcześniej wspomniałam. Niezależnie od powyższego, obserwowany od maja 2021 r. spadek bezrobocia i wzrost liczby ofert pracy, pozwala formułować ostrożne prognozy dalszego obniżania się poziomu bezrobocia i względnej stabilizacji na rynku pracy.
Należy jednak pamiętać, że wielu pracodawców otrzymało środki z Polskiego Funduszu Rozwoju w ramach Tarczy Finansowej, dzięki którym utrzymywali zatrudnienie na dotychczasowym poziomie. Wiążą ich zobowiązania do utrzymania działalności gospodarczej do końca 2021 roku oraz średniego poziomu zatrudnienia w 2021 r. w porównaniu do liczby pracowników, na których otrzymali subwencję. Nie wiemy, jak postąpią przedsiębiorcy i jakie będą ich działania po rozliczeniu dofinansowania.
PRZECZYTAJ KONIECZNIE:
