Jeden z najpopularniejszych duetów fotografów w przedwojennym Zagłębiu Dąbrowskim, a nawet w Europie, powrócił do Sosnowca. Poznaj dzieje braci Altman.

W końcu XIX wieku Dawid Lejb Altman, urodzony w Przyrodowie w powiecie częstochowskim, wraz z żoną Gitlą z Frajermauerów i dziećmi przeprowadzili się do Sosnowca. Wcześniej rodzina mieszkała w Częstochowie, gdzie Dawid był kupcem. Posiadali oni ośmioro dzieci: Isaka Josefa, Emanuela, Ruchlę, Gerszona, Cylkę, Samuela, Rachmila Szulima i Berka. Zmienili miejsce zamieszkania w momencie, kiedy Sosnowiec rozwijał się bardzo dynamicznie.

Po przyjeździe do Sosnowca rodzina odeszła od żydowskich form imion, które zapisane mieli w metrykach. Zaczęli używać polskich. Ówczesna wieś Sosnowiec szybko usłyszała o braciach: Stanisławie (Rachmil Szulim) i Bronisławie (Berek).

Bracia Altman historia - fot. MC
Bracia Altman historia – fot. MC

Stanisław urodził się w Częstochowie w 1874 roku. Był dwukrotnie żonaty – z pierwszą żoną miał dwóch synów: Josefa i Lutka, a po jej śmierci, ożenił się z Manią Wiślicką i razem doczekali się synów Dawida i Gustawa oraz córki Esther. Stanisław z rodziną zamieszkiwał w Sosnowcu, w kamienicy przy ulicy Czystej 9.

O Bronisławie wiadomo niewiele. Urodził się w 1877 roku w Częstochowie. Był fotografem, którego praca cieszyła się dużym poważaniem. Wiadomo, że był dwukrotnie żonaty.

W 1899 roku Bronisław i Stanisław Altmanowie rozpoczęli przedsięwzięcie, jakim było wykonywanie zdjęć. Udało im się założyć dwa zakłady fotograficzne: w Sosnowcu, naprzeciw dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, przy głównej ulicy zwanej wówczas Kolejową. Drugi z zakładów powstał w Będzinie (ówczesna Gubernia Piotrkowska).

Bracia Altman historia - fot. MC
Bracia Altman historia – fot. MC

Ich zakłady fotograficzne były jednym z renomowanych i najbardziej znanych tego rodzaju firm w Zagłębiu Dąbrowskim. Ich fotografie były często wykorzystywane do wydruku pocztówek, przewodników. Często uwieczniali mieszkańców Zagłębia w swoich atelier, jak również różnego rodzaju uroczystości.

Wykonywali jednak nie tylko zdjęcia osób prywatnych, ale także przedsiębiorstw, które stać było na zamawianie u nich niewielkich albumów, poświęconych prowadzonej przez nich działalności. Tak było chociażby w przypadku Grodzieckiego Towarzystwa Kopalń Węgla i Zakładów Przemysłowych, a także sosnowieckiego magistratu.

Bracia Altman historia - fot. MC
Bracia Altman historia – fot. MC

Przez wiele lat swojej działalności, pomimo dużej konkurencji, zyskali sporą popularność i renomę. Nazwisko Altman było w dwudziestoleciu międzywojennym cenioną marką i wyznacznikiem jakości fotografii. Firma Altmanów funkcjonowała aż do wybuchu drugiej wojny światowej. Stanisław pracował w swoim zakładzie fotograficznym do września 1939 roku. Potem wykonywał prace fotograficzne dla innych fotografów.

Bracia Altman historia - fot. MC
Bracia Altman historia – fot. MC

Niestety, w czasie wojny, rodzina Altman podzieliła losy większości Żydów. Żaden z braci nie przeżył wojny. Z Holokaustu z całej rodziny ocalały tylko dzieci Stanisława: Gustaw i Esther, które wcześniej wyjechały za granicę. Na uwagę zasługuje fakt, że w związku z tzw. ustawą dekomunizacyjną ulicę Braci Śliwów w Sosnowcu zastąpi ulica Braci Altman, którzy w ten sposób zostaną uhonorowani za swoją wieloletnią pracę i rzemiosło.

Bracia Altman powrócili do Sosnowca

Od 12 września w Zamku Sieleckim podziwiać można niezwykle ważną i ciekawą wystawę dotyczącą historii słynnego zakładu fotograficznego Braci Altman, który na tamte czasy był bardzo nowoczesny i cieszący się wielkim autorytetem, nie tylko wśród mieszkańców Sosnowca.

Całość podzielono na dwie części. Pierwsza przedstawia uwiecznione przez braci Altman dawne widoki zagłębiowskich miast, jak i fotografie dokumentujące m.in. życie społeczne i zawodowe Zagłębia. Druga część wystawy prezentuje pieczałowicie przygotowaną historię rodziny Altman wraz ze zdjęciami pochodzącymi z rodzinnego archiwum, a także dzieje rozwoju ich zakładów.

Bracia Altman historia - fot. MC
Bracia Altman historia – fot. MC

Wśród zbiorów historycznych fotografii znajdą się zdjęcia pochodzące z Muzeum w Sosnowcu, Muzeum Historii Katowic, United States Holocaust Memorial Museum, Teatru Zagłębia, Anny Urgacz-Szczęsnej, Darii Wilczyńskiej-Zięby, Dariusza Kmiotka, Witolda Englendera, Sylwestra Dominika, Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, archiwum Almanachu Muszyny oraz prywatnych zbiorów rodziny Altman. Wystawa potrwa do 19 listopada, a towarzyszyć jej będą ciekawe wykłady.

Bibliografia: Wikipedia, Zamek Sielecki, Muzeum Saturn