To jeden z najwybitniejszych zagłębiowskich polityków w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Obecnie to postać zapomniana. O kim mowa? O Aleksym Bieniu, działaczu PPS i byłym prezydencie Sosnowca.

Uruchomienie pierwszej linii tramwajowej, a także budowa łaźni miejskiej, skanalizowanie śródmieścia i powołanie Miejskiej Biblioteki Publicznej – to tylko niektóre z inwestycji zrealizowanych w Sosnowcu w trakcie prezydentury Aleksego Bienia. Mało kto o tym wie, ale był to także znaczący polityk Polskiej Partii Socjalistycznej.

Aleksy Bień urodził się 10 lipca 1894 roku w Nowej Wsi koło Olkusza w rodzinie małorolnego chłopa Jana i Karoliny z Bernasiów. Po śmierci ojca w 1899 roku przeniósł się z matką i pięciorgiem rodzeństwa do Sosnowca.

Po ukończeniu trzech klas szkoły początkowej, rozpoczął w 1905 roku pracę jako goniec w fabryce „W. Fitzner i Gamper” w Sosnowcu. Już wtedy angażował się w ruch socjalistyczny – brał udział w kolportażu bibuły oraz strajkach i demonstracjach.

W 1911 roku został członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej. W latach 1912-1914 kierował tzw. „techniką partyjną”. Był także inicjatorem powstania Związku Strzeleckiego w Zagłębiu. W 1914 roku na polecenie Tomasza Arciszewskiego porzucił pracę i został funkcjonariuszem PPS.

W czasie I wojny światowej Aleksy Bień brał aktywnie udział w werbowaniu ochotników do Legionów Józefa Piłsudskiego. Był również współorganizatorem i komendantem Polskiej Organizacji Wojskowej obwodu sosnowieckiego.

Aleksy Bień – fot. WikiZagłębie

Jego aktywność polityczna nie wszystkim się jednak podobała i zagrożony aresztowaniem wyjechał z Zagłębia. Swoją działalność Aleksy Bień kontynuował we Włocławku i Płocku. W styczniu 1918 roku został jednak aresztowany przez Niemców i osadzony w więzieniu na warszawskim Mokotowie.

11 listopada 1918 roku wyszedł na wolność. Po kilku dniach, na polecenie władz centralnych PPS, wrócił do Zagłębia i uczestniczył w odbudowywaniu organizacji partyjnej. Wszedł w skład Okręgowego Komitetu Robotniczego partii. Bień angażował się w pomoc dla powstańców śląskich. Pod jego kierownictwem działało m.in. biuro werbunkowe dla ochotników.

Przełomowym momentem w karierze politycznej Aleksego Bienia był rok 1925 i wybory samorządowe, które wygrali socjaliści. W wieku 31 lat został prezydentem Sosnowca. Swoją funkcję sprawował do 1928 roku.

Aleksy Bień z rodziną – fot. WikiZagłębie

W czasie prezydentury Aleksego Bienia w mieście doszło do wielu zmian. Bohater naszego artykułu kładł duży nacisk na pomoc społeczną oraz poprawę stanu gospodarki komunalnej. Przez cały ten okres Sosnowiec stał się wielkim placem budowy.

– Uruchomiliśmy linię tramwajową, daliśmy koncesję na autobusy w mieście, zaprowadziliśmy wodociągi i kanalizację, zbudowaliśmy dwie szkoły i zapoczątkowaliśmy budowę dwóch dalszych. Ponadto, polepszyliśmy w mieście oświetlenie i rozpoczęliśmy roboty drogowe na szeroką skalę. Zapoczątkowaliśmy też regulację Brynicy i Czarnej Przemszy, a dzięki wsparciu rządu wybudowaliśmy zbiorniki wodne w Maczkach i Zagórzu – wspominał po latach Aleksy Bień.

Po kolejnych wyborach, w 1928 roku, socjaliści utracili większość w Radzie Miasta. W styczniu 1929 roku Aleksy Bień zrezygnował więc z funkcji prezydenta Sosnowca. Został nim kandydat sanacji Józef Marczyński. Bień objął funkcję dyrektora Kasy Brackiej Górników. Od 1928 do 1935 roku był także posłem na Sejm RP.

Po wybuchu II wojny światowej Aleksy Bień został członkiem PPS-WRN. W 1940 roku był poszukiwany przez gestapo, dlatego opuścił Zagłębie i przeniósł się do Lublina. Od 1944 roku był zastępcą delegata, a później delegatem rządu londyńskiego.

Po zakończeniu działań wojennych wyjechał do Krakowa. Próbował bezskutecznie odbudować przedwojenną PPS. Następnie wrócił do Zagłębia. W 1947 roku został posłem na Sejm Ustawodawczy. Rok później objął funkcję dyrektora Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie. Kilka miesięcy później został jednak zwolniony i wyrzucony z PPS.

Kolejną pracę podjął dopiero w 1951 roku. Został dyrektorem Ubezpieczalni Społecznej w Bydgoszczy. Trzy lata później przeniósł się do chorzowskiego ZUS-u. W 1960 roku przeszedł na emeryturę, a w 1969 roku Komisja Odwołań V Zjazdu PZPR na wniosek Komitetu Miejskiego Partii w Sosnowcu przywróciła mu prawa członkowskie w PZPR.

Pogrzeb Aleksego Bienia – fot. WikiZagłębie

Aleksy Bień zmarł 8 lipca 1977 roku w Sosnowcu. Pochowany został na cmentarzu komunalnym w Będzinie-Małobądzu.

Bibliografia: WikiZagłębie, Sosnowieckie ABC, Aleksy Bień. Wspomnienia socjalistycznego prezydenta Sosnowca.